Border Crossings in Intersemiotic Translation: the Graphic Novel Heimsuchung und andere Erzählungen von Bruno Schulz by Dieter Jüdt (EN)
Przekraczanie granic w przekładzie intersemiotycznym: powieść graficzna Dietera Jüdta Heimsuchung und andere Erzählungen von Bruno Schulz (PL)
https://doi.org/10.16926/trs.2018.03.05
Im Beitrag wird die Graphic novel des deutschen Grafikers Dieter Jüdt untersucht, der 1995 die Prosa von Bruno Schulz in Form eines Comics adaptierte. Ein Lite-raturcomic wird als eine intersemiotische Translation und ein transgressives, hybrides Genre angesehen, in dem Grenzen zwischen Codes und Medien, zwischen „hoher“ Kunst und „trivialer“ Popkultur überschritten werden. Da Jüdts Literaturcomic auf der deutschen Übersetzung von Josef Hahn basiert, wird darin zusätzlich die sprachliche Grenze übertre-ten. Die These lautet, dass Schulzʼ Wandeln zwischen Kulturen, Sprachen sowie der Wort- und der Bildkunst hybride, transgressive rewritings seines OEuvres bis heute inspiriert. Der Beitrag setzt sich zum Ziel, verschiedene Formen von Transgressionen in Jüdts Graphic novel zu beleuchten: diejenigen, die Schulz in seiner Vorlage selbst thematisiert und die vom Comic-Autor mit visuellen Mitteln veranschaulicht werden (die Transgressionen des Raums und der Materie), sowie diejenigen, die der eigenen Kreativität des Zeichners entspringen (die Verwendung fernöstlicher Motive als thematische Überschreitung der Vorlage). Die Transgressionen, die dem Werk von Schulz immanent sind, bilden – so die Schlussfolgerung – die Dominante der intersemiotischen Translation und rechtfertigen die Überschreitung der bisherigen Interpretationskontexte durch den Comic-Autor.
(DE)The paper deals with the graphic novel by the German illustrator Dieter Jüdt which is an adaption of short stories by the Polish author Bruno Schulz. Graphic novel or literary comic (i.e., literary work adapted into comic book) is viewed as an intersemiotic translation and as a hybrid, transgressive genre crossing the borders between codes and media, between “highbrow” art and popular culture. Since the source text of Jüdt’s comic book is not the Polish original by Schulz but its German translation by Josef Hahn, transgression means here, additionally, crossing the language border. Remarkably enough, contemporary rewritings of Bruno Schulz’ work, often taking on hybrid and transgressive forms, are inspired by the “in-betweenness” of the Polish writer himself who used to cross the boundaries between languages and cultures, between literature and visual arts. The aim of the paper is to show different forms of transgression in Dieter Jüdt’s graphic novel. These are transgressions described by Schulz in his short stories and illustrated in the comic book by visual means (transgressions of space and matter), as well as transgressions arising out of Dieter Jüdtʼs own creativity (Japanese motifs which exceed the subject matter of the source text). Transgressions which are an immanent feature of Schulz’ work constitute the dominant of the intersemiotic translation and justify the fact that the German artist goes far beyond the established interpretations of Schulz’ prose.
(EN)W artykule omówiono powieść graficzną niemieckiego rysownika Dietera Jüdta (1995), która stanowi adaptację prozy Brunona Schulza w postaci komiksu. Komiks literacki potraktowano tu jako rodzaj przekładu intersemiotycznego oraz jako gatunek hybrydyczny i transgresyjny, przekraczający granice między kodami i mediami, między sztuką „wysoką” a popkulturą. Ponieważ komiks D. Jüdta bazuje nie bezpośrednio na opowiadaniach Schulza, lecz na ich niemieckim przekładzie pióra Josefa Hahna, transgresja polega tu dodatkowo na przekroczeniu granic między językami. Współczesne artystyczne nawiązania do twórczości Schulza, tzw. rewritings o formach hybrydycznych i transgresyjnych, inspirowane są „po-granicznym” charakterem życia i twórczości samego Schulza, przekraczającego granice między kulturami i językami, między literaturą a sztukami wizualnymi. Celem artykułu jest pokazanie różnych form transgresji w powieści graficznej D. Jüdta: zarówno tych, które sam Schulz tematyzuje w swej prozie, a rysownik unaocznia środkami wizualnymi (transgresje przestrzeni i materii), jak również tych, które są efektem własnej kreatywności autora ko-miksu (motywy dalekowschodnie jako tematyczne „przekroczenie granic” oryginału). Transgresje, które są immanentną cechą twórczości Schulza, stanowią dominantę przekładu intersemiotycznego i uzasadniają fakt, że D. Jüdt w swojej adaptacji wykracza poza granice dotychczasowych odczytań prozy Schulza.
(PL)Download files
Citation rules
##plugins.themes.libcom.share##
English
Język Polski
Deutsch